A Resposta Física Total (Inspirado na presentación de Andrea Ovejero Freire)

Bo día a todos/as! Hoxe dedico a miña entrada ao tema co que traballou na súa presentación a nosa compañeira Andrea: A Resposta Física Total (Total Physical Response). Tras visualizar a súa presentación, recordei certos exercicios cos que traballaba o inglés na época escolar e decidín escribir sobre o tema. 

A Resposta Física Total é un método para a ensinanza de linguas baseado na forma en que os/as nenos/as aprenden a súa primeira lingua a través de ordes e directrices. Este método, que se levou a cabo grazas ao psicólogo James Asher, axuda á aprendizaxe de idiomas mediante a actividade física combinando fala e acción. Asher apoia a súa idea na teoría de Memory Consolidation. A respecto desta teoría, a interiorización informativa crece xunto a intensidade e frecuencia que se atopan na memoria pola información que se agarda que se ensine. Ademais, existe a idea da lateralización cerebral que afirma que cada hemisferio se encarga de funcións concretas. O hemisferio esquerdo encárgase da fala e o dereito da parte motora. Segundo Asher, para que poidamos asimilar algo no esquerdo debe pasar primeiro polo dereito, para que se reteña información. Este método de ensinanza gañou importancia a partir dos anos 70 e está baseado en distintas tradicións importantes como a psicoloxía do desenvolvemento, a teoría da aprendizaxe e a pedagoxía humanística e constructivista de Piaget, os procedementos de ensinanza de linguas de Harold e Dorothy Palmer, e a teoría de Krashen sobre el input e o output.

Neste método é moi importante o papel que desempeña o alumnado e o profesorado. Entre as funcións do/da docente atopamos: dar instrucións, motivar ao alumnado, escoller as ferramentas adecuadas, expor exemplos que axuden a comprender e memorizar, axudar a que o alumnado se familiarice co vocabulario, gramática e sons da lingua estranxeira, e non obrigar ao alumnado a falar. O/a alumnado debe: executar as instrucións, captar as sons da lingua estranxeira, interiorizar contidos de forma amena, comprender novos conceptos, grazas ao apoio de obxectos reais, a observación e os sentidos.

Nesta forma de ensinanza existen diversos aspectos, tanto positivos como negativos. Entre os positivos destacan os bos resultados que se obteñen con este método, a memorización a longo prazo, a utilidade de poder aplicar o vocabulario e gramática nun contexto real, o seu carácter dinámico, a mellora da relación entre alumnado e profesorado grazas á actividade física, ou a toma de exemplos entre compañeiros/as mediante a observación e a repetición. Entre os negativos observamos que non sempre resulta efectivo nos niveis máis elevados de aprendizaxe dunha lingua, o período de silencio é moi importante para que o alumnado asimile os coñecementos antes de aplicalos e, por iso, os resultados da RFT non son inmediatos, o estudantado non ten iniciativa (polo menos nun principio), e a RFT non é efectiva por si soa xa que incide, sobre todo, na comprensión oral.

En conclusión, malia ser unha práctica moi positiva e un método con resultados interesantes para a adquisición dun idioma, os obxectivos xerais céntranse na ensinanza da competencia oral. Por unha banda, preténdese ensinar a lingua mediante a actividade física, en relación a modelos de estímulo/resposta que son moi efectivos e válidos. Centrándonos só nunha técnica de aprendizaxe, a través do traballo dun só hemisferio do noso cerebro, non sería suficiente xa que estaríamos a obviar outros aspectos igual de necesarios.